ستايش خدا

خداشناسى (شناخت صفات خدا)

ستايش خداوندى را كه با آفرينش بندگان بر هستى خود راهنمايى فرمود، و آفرينش پديده‏هاى نو، بر ازلى بودن او گواه است، و شباهت داشتن مخلوقات به يكديگر دليل است كه او همتايى ندارد، حواس بشرى ذات او را درك نمى‏كند، و پوششها او را پنهان نمى‏سازد، زيرا سازنده و ساخته‏شده، فرا گيرنده و فرا گرفته، پروردگار و پرورده، يكسان نيستند! يگانه است نه از روى عدد، آفريننده است نه با حركت و تحمل رنج، شنواست بدون وسيله شنوايى، و بيناست بى آنكه چشم گشايد و برهم نهد، در همه جا حاضر است نه آن كه با چيزى تماس گيرد، و از همه چيز جداست، نه اينكه فاصله بين او و موجودات باشد، آشكار است نه با مشاهده چشم، پنهان است نه به خاطر كوچكى و ظرافت، از موجودات جداست كه بر آنها چيره و تواناست، و هر چيزى جز او برابرش خاضع و بازگشت آن به سوى خداست. آنكه خدا را وصف كرد، محدودش نمود و آنكه محدودش كند، او را به شمار آورده، و آنكه خدا را به شمار آورد، ازليت او را باطل كرده است، و كسى كه بگويد: خدا چگونه است؟ او را توصيف كرده، و هر كه بگويد: خدا كجاست؟ مكان براى او قائل شده است، خدا عالم بود آنگاه كه معلومى وجود نداشت، پرورنده بود آنگاه كه پديده‏اى نبود و توانا بود آنگاه كه توانايى نبود.

عظمت امامان دوازده‏گانه و قرآن

همانا طلوع‏كننده‏اى آشكار شد، و درخشنده‏اى درخشيد و آشكارشونده‏اى آشكار گرديد، و آنكه از جاده حق منحرف شد به راه راست بازگشت، خداوند گروهى را به گروهى تبديل، و روزى را برابر روزى قرار داد، و ما چونان مانده در خشكسالان كه در انتظار بارانند، انتظار چنين روزى را مى‏كشيديم. همانا! امامان دين، از طرف خدا، تدبيركنندگان امور مردم، و كارگزاران آگاه بندگانند، كسى به بهشت نمى‏رود جز آنكه آنان را شناخته، و آنان او را بشناسند، و كسى در جهنم سرنگون نگردد جز آنكه منكر آنان باشد و امامان دين هم وى را نپذيرند، همانا خداى متعال شما را به اسلام اختصاص داد و براى اسلام برگزيد، زيرا اسلام نامى از سلامت است، و فراهم‏كننده كرامت جامعه مى‏باشد، راه روشن آن را خدا برگزيد، و حجتهاى آن را روشن گردانيد.

ويژگيهاى قرآن

قرآن را فرو فرستاد كه ظاهرش علم، و باطنش حكمت است، نوآوريهاى آن پايان نگيرد و شگفتيهايش تمام نمى‏شود، در قرآن بركات و خيرات چونان سرزمينهاى پرگياه در اول بهاران، فراوان است، و چراغهاى روشنى‏بخش تاريكيها فراوان دارد، كه در نيكيها جز با كليدهاى قرآن باز نشود، و تاريكيها را جز با چراغهاى آن روشنايى نمى‏توان بخشيد، مرزهايش محفوظ، و چراگاههايش را خود نگهبان است، هر درمان‏خواهى را درمان، و هر بى‏نيازى طلبى را كافى است.

وصف گمراهان و غفلت زدگان

چند روز از طرف خدا به گمراه، مهلت داده‏شده، و او با غافلان و بى‏خبران در راه هلاكت قدم مى‏نهد، و تمام روزها را با گناهكاران سپرى مى‏كند، بى آنكه از راهى برود تا به حق رسد و يا پيشوايى برگزيند كه راهنماى او باشد. و تا آن زمان كه خداوند كيفر گناهان را مى‏نمايد، و آنان را از پرده غفلت بيرون مى‏آورد به استقبال چيزى مى‏روند كه بدان پشت كرده و پشت مى‏كنند بدانچه روى آورده بودند، پس نه از آنچه آرزو مى‏كردند و بدان رسيدند سودى بردند، و نه از آنچه حاجت خويش بدان روا كردند بهره‏اى به دست آوردند، من، شما و خود را از اينگونه غفلت زدگى مى‏ترسانم.

درمان غفلت زدگيها

هر كس بايد از كار خويش بهره گيرد، و انسان بينا كسى است كه به درستى شنيد و انديشه نمود، پس به درستى نگريست و آگاه شد، و از عبرتها پند گرفت، سپس راه روشنى را پيمود، و از افتادن در پرتگاهها، و گم شدن در كوره‏راهها، دورى كرد، و كوشيد تا عدالت را پاس دارد و براى گمراهان جاى اعتراض باقى نگذارد، كه در حق سختگيرى كند، يا در سخن حق تحريف روا دارد، يا در گفتن سخن راست بترسد. پس بهوش باش اى شنونده! و از خواب غفلت بيدار شو، و از شتاب خود كم كن، و در آنچه از زبان پيامبر (ص) بر تو رسيده انديشه كن، كه ناچار به انجام آن مى‏باشى و راه فرارى وجود ندارد، و با كسى كه رهنمودهاى پيامبر (ص) را بكار نمى‏بندد و به جانب ديگرى تمايل دارد مخالفت كن و او را با آنچه براى خود پسنديده رها كن، فخرفروشى را واگذار، و از مركب تكبر فرود آى. به ياد قبر باش كه گذرگاه تو به سوى عالم آخرت است، كه همانگونه به ديگران پاداش دادى به تو پاداش مى‏دهند، و آنگونه كه كاشتى، درو مى‏كنى، آنچه امروز، پيش مى‏فرستى، فردا بر آن وارد مى‏شوى، پس براى خود در سراى آخرت جايى آماده كن، و چيزى پيش فرست اى شنونده! هشدار، هشدار،اى غفلت زده! بكوش، بكوش. (هيچ كس جز خداى آگاه تو را باخبر نمى‏سازد)

صفات ناپسند نابودكننده

از واجبات قطعى خدا در قرآن حكيم كه بر آن پاداش و كيفر مى‏دهد و به خاطر آن خشنودشده يا خشم مى‏گيرد، اين است كه اگر انسان يكى از صفات ناپسند را داشته و بدون توبه خدا را ملاقات كند، هر چند خود را به زحمت اندازد، يا عملش را خالص گرداند فايده‏اى نخواهد داشت. و آن صفات ناپسند اينكه: شريكى براى خداوند در عبادات واجب برگزيند، يا خشم خويش را با كشتن بى‏گناهى فرو نشاند، يا بر بيگناهى به خاطر كارى كه ديگرى انجام داده عيبجويى كند، يا به خاطر حاجتى كه به مردم دارد بدعتى در دين خدا بگذارد، يا با مردم به دو چهره ملاقات كند، و يا در ميان آنان با دو زبان سخن بگويد، در آنچه گفتم نيك بينديش كه هر مثال را همانند فراوان است.

روانشناسى

همانا! تمام حيوانات در تلاش پر كردن شكمند، و درندگان در پى تجاوز كردن به ديگران، و زنان بى‏ايمان تمام همتشان آرايش زندگى و فسادانگيزى در آن است، اما مومنان فروتنند، همانا مومنان مهربانند، همانا مومنان از آينده ترسانند.