( وَ مِنْ خُطْبَةٍ لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ: ) تَجْرِى هذَا الْمَجْرى: وَ ذلِكَ يَوْمٌ يَجْمَعُ اللَّهُ فِيهِ الاَوَّلِينَ وَ الاخِرِينَ لِنِقاشِ الْحِسابِ وَ جَزاءِ الْأَعْمالِ، خُضُوعاً قِياماً، قَدْ أَلْجَمَهُمُ الْعَرَقُ، وَ رَجَفَتْ بِهِمُ الْأَرْضُ، فَأَحْسَنُهُمْ حالًا مَنْ وَجَدَ لِقَدَمَيْهِ مَوْضِعاً، وَ لِنَفْسِهِ مُتَّسَعاً.
مِنْها: فِتَنٌ كَقِطَعِ اللَّيْلِ الْمُظْلِمِ، لا تَقُومُ لَها قائِمَةٌ، وَ لا تُرَدُّ لَها رايَةٌ، تَأْتِيكُم مَزْمُومَةً مَرْحُولَةً يَحْفِزُها قائِدُها، و يَجْهَدُها راكِبُها، أَهْلُها قَوْمٌ شَدِيدٌ كَلَبُهُمْ، قَلِيلٌ سَلَبُهُمْ يُجاهِدُهُمْ فِى اللَّهِ قَوْمٌ أَذِلَّةٌ عِنْدَ الْمُتَكَبِّرِينَ، فِى الْأَرْضِ مَجْهُولُونَ، وَ فِى السَّماءِ مَعْرُوفونَ. فَوَيْلٌ لَكِ يا بَصْرَةُ عِندَ ذلِكَ مِنْ جَيْشٍ مِنْ نِقَمِ اللَّهِ لا رَهَجَ لَهُ وَ لا حَسّ، وَ سَيُبْتَلى أَهْلُكِ بِالْمَوْتِ الْأَحْمَرِ، وَ الْجُوعِ الْأَغْبَرِ.
در زمينه سختيها
وصف روز قيامت
قيامت روزى است كه خداوند همه انسانهاى گذشته و آينده را براى رسيدگى دقيق حساب و رسيدن به پاداش اعمال، گرد آورد، همه فروتنانه به پاخيزند، عرق از سر و رويشان و كنار دهانشان جارى است، و زمين زير پايشان لرزان است، نيكوحالترين آنان كسى است كه جاى گذاشتن دو پايش را پيدا كند يا جايى براى آسوده ماندن بيابد.
خبر از آينده خونين بصره و رزم مجاهدانى پيروز
فتنههايى چون تاريكى شب كه هيچ نيرويى نمىتواند برابر آنان بايستد، و هيچ كس نتواند پرچمهاى آن را پايين كشد، به سوى شما مىآيند چونان شترى كه مهارشده، و جهاز بر پشت آن نهاده، و ساربان آن را كشانده و به سرعت مىراند فتنهجويان كسانى هستند كه ضربات آنها شديد و غارتگرى آنان اندك است. مردمى با آنان جهاد مىكنند كه در چشم متكبران خوار، و در روى زمين گمنام، و در آسمانها معروفند، در اين هنگام، واى بر تو اى بصره! از سپاهى كه نشانه خشم و انتقام الهى است، بى گرد و غبار و صدايى به تو حمله خواهند كرد، و چه زود ساكنانت به مرگ سرخ و گرسنگى غبارآلود دچار مىگردند.