در نكوهش اهل كوفه

علل شكست كوفيان

اى مردم كوفه! بدنهاى شما در كنار هم، اما افكار و خواسته‏هاى شما پراكنده است، سخنان ادعايى شما، سنگهاى سخت را مى‏شكند، ولى رفتار سست شما دشمنان را اميدوار مى‏سازد، در خانه‏هايتان كه نشستيد، ادعاها و شعارهاى تند سر مى‏دهيد، اما در روز نبرد، مى‏گوييد اى جنگ، از ما دور شو، و فرار مى‏كنيد. آن كس كه از شما يارى خواهد، ذليل و خوار است، و قلب رهاكننده شما آسايش ندارد، بهانه‏هاى نابخردانه مى‏آوريد، چون بدهكاران خواهان مهلت، از من مهلت مى‏طلبيد و براى مبارزه سستى مى‏كنيد، بدانيد كه افراد ضعيف و ناتوان هرگز نمى‏توانند ظلم و ستم را دور كنند، و حق جز با تلاش و كوشش به دست نمى‏آيد، شما كه از خانه خود دفاع نمى‏كنيد چگونه از خانه ديگران دفاع مى‏نماييد؟ و با كدام امام پس از من به مبارزه خواهيد رفت؟ به خدا سوگند فريب خورده آن كس كه به گفتار شما مغرور شود، كسى كه به اميد شما به سوى پيروزى رود، با كندترين پيكان به ميدان آمده است، و كسى كه بخواهد دشمن شما را با شما هدف قرار دهد، با تيرى شكسته، تيراندازى كرده است به خدا سوگند! صبح كردم در حالى كه گفتار شما را باور ندارم، و به يارى شما اميدوار نيستم، و دشمنان را به وسيله شما تهديد نمى‏كنم. راستى شما را چه مى‏شود؟ دارويتان چيست؟ و روش درمانتان كدام است؟ مردم شام نيز همانند شمايند؟ آيا سزاوارست شعار دهيد و عمل نكنيد؟ و فراموشكارى بدون پرهيزگارى داشته، به غير خدا اميدوار باشيد؟