( وَ مِنْ خُطْبَةٍ لَهُ عَلَيْهِ السَّلامُ ) فِى ذِكْرِ الْمَكايِيلِ وَ الْمَوازِينِ: عِبادَ اللَّهِ، إِنَّكُمْ وَ ما تَأْمُلُونَ مِنْ هذِهِ الدُّنْيا أَثْوِياءُ مُؤَجَّلُونَ، وَ مَدِينُونَ مُقْتَضَوْنَ، أَجَلٌ مَنقُوصٌ، وَ عَمَلٌ مَحْفُوظٌ، فَرُبَّ دائِبٍ مُضَيِّعٌ، وَ رُبَّ كادِحِ خاسِرٌ، وَ قَدْ أَصْبَحْتُمْ فِى زَمَنٍ لا يَزْدادُ الْخَيْرُ فِيهِ إِلّا إِدْباراً، وَ الشَّرُّ فِيهِ إِلَّا إِقْبالًا، وَ الشَّيْطانُ فِى هَلاكِ النَّاسِ إِلَّا طَمَعاً. فَهذا أَوانٌ قَوِيَتْ عُدَّتُهُ، وَ عَمَّتْ مَكِيدَتُهُ، وَ أَمْكَنَتْ فَرِيسَتُهُ. إِضْرِبْ بِطَرْفِكَ حَيْثُ شِئْتَ مِنَ النّاسِ، فَهَلْ تُبْصِرُ إِلَّا فَقِيراً يُّكابِدُ فَقْراً، أَوْ غَنِيّاً بَدَّلَ نِعْمَةَ اللَّهِ كُفْراً، أَوْ بَخِيلًا اتَّخَذَ الْبُخْلَ بِحَقِّ اللَّهِ وَفْراً، أَوْ مُتَمَرِّداً كَأَنَّ بِاُذُنِهِ عَنْ سَمْعِ الْمَواعِظَ وَقْراً. أَيْنَ خِيارُكُمْ وَ صُلَحاؤُكُمْ ،وَ أَحرارُكُمْ وَ سُمَحاؤُكُمْ. وَ أَيْنَ الْمُتَوَرِّعُونَ فِى مَكاسِبِهِمْ، وَ الْمُتَنَزِّهُونَ فِى مَذاهِبِهِمْ. أَلَيْسَ قَدْ ظَعَنُوا جَمِيعاً عَنْ هذِهِ الدُّنْيَا الدَّنِيَّةِ، وَ الْعاجِلَةِ الُمُنَغَّصَةِ و هَلْ خُلِّفْتُمْ إِلَّا فِى حُثالَةٍ لا تَلْتَقِى بِذَمِّهِمُ الشَّفَتانِ اسْتِصْغاراً لِقَدْرِهِمْ، وَ ذَهاباً عَنْ ذِكْرِهِمْ فَإِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَيْهِ راجِعُونَ ظَهَرَ الْفَسادُ فَلا مُنْكِرٌ مُغَيِّرٌ، وَ لا زاجِرٌ مُزدَجِرٌ. أَفَبِهذا تُرِيدُونَ أَنْ تُجاوِرُوا اللَّهَ فِى دارِ قُدْسِهِ، وَ تَكُونُوا أَعَزَّ أَوْلِيائِهِ عِندَهُ. هَيْهاتَ لا يُخْدَعُ اللَّهُ عَنْ جَنَّتِهِ، وَ لا تُنالُ مَرْضاتُهُ إِلَّا بِطاعَتِهِ لَعَنَ اللَّهُ الامِرِينَ بِالْمَعْرُوفِ التَّارِكِينَ لَهُ، وَ النَّاهِينَ عَنِ الْمُنكَرِ الْعامِلِينَ بِهِ.
درباره پيمانهها
وصف جامعه مسخشده مسلمين.
بندگان خدا! شما و آنچه از اين دنيا آرزومنديد، مهمانانى هستيد كه مدتى معين براى شما قرار داده شد، بدهكارانى هستيد كه مهلت كوتاهى در پرداخت آن داريد، و اعمال شما همگى حفظ مىشود، چه بسيارند تلاشگرانى كه به جايى نرسيدند، و زحمتكشانى كه زيان ديدند. در روزگارى هستيد كه خوبى در آن پشت كرده و مىگذرد، و بدى رويگردانشده، پيش مىتازد، و طمع شيطان در هلاكت مردم بيشتر مىگردد، هماكنون روزگارى است كه ساز و برگ شيطان تقويتشده، نيرنگ و فريبش همگانى گشته، و به دست آوردن شكار براى او آسان است، به هر سو مىخواهى نگاه كن! آيا جز فقيرى مىبينى كه با فقر دست و پنجه نرم مىكند؟ يا ثروتمندى كه نعمت خدا را كفران كرده و با بخل ورزيدن در ادا حقوق الهى، ثروت فراوانى گرد آورده است؟ يا سركشى كه گوش او از شنيدن پند و اندرزها كر است؟
عبرت گرفتن از دنيا
كجايند خوبان و صالحان شما؟ كجايند آزادمردان و سخاوتمندان شما؟ كجايند پرهيزگاران در كسب و كار؟ كجايند پاكيزگان در راه و رسم مسلمانى؟ آيا جز اين است كه همگى رخت بستند و رفتند؟ و از اين جهان پست و گذران و تيرهكننده عيش و شادمانى گذشتند؟ مگر نه اين است كه شما وارث آنها بر جاى آنان تكيه زديد، و در ميان چيزهايى بىارزش قرار داريد كه لبهاى انسان به نكوهش آن مىجنبد؟ تا قدر آنها را كوچك شمرده و براى هميشه يادشان فراموش گردد. پس در اين نگرانيها بايد گفت: (انا لله و انا اليه راجعون). فساد آشكار شد، نه كسى باقيمانده كه كار زشت را دگرگون كند، و يا از نافرمانى و معصيت باز دارد، شما با چنين وضعى مىخواهيد در خانه قدس الهى و جوار رحمت پروردگارى قرار گيريد؟ و عزيزترين دوستانش باشيد؟ هرگز! خدا را نسبت به بهشت جاويدانش نمىتوان فريفت، و جز با عبادت، رضايت او را نمىتوان به دست آورد، نفرين بر آنان كه امر به معروف مىكنند و خود ترك مىنمايند، و نهى از منكر دارند و خود مرتكب آن مىشوند.