در حمد خدا و لزوم تقوا :شناخت پروردگار

سپاس خداوندى را سزاست كه سپاس او در خلق آشكار، و سپاهش پيروز و بزرگى او والا و بيكرانه است خدا را براى نعمتهاى پى در پى و بخشش‏هاى بزرگش ستايش مى‏كنم، خدايى كه حلمش بزرگ و عفوكننده است، در فرمانش عادل، و از گذشته و آينده باخبر است، با علم خود جهان هستى را پديد آورده، و با فرمان خود موجودات را آفريده است، بى آنكه از كسى پيروى كند، و يا بياموزد، و يا از طرح حكيم ديگرى استفاده نمايد، در آفرينش پديده‏ها، دچار اشتباهى نشده، و نه با حضور و مشورت گروهى آفريده است. گواهى مى‏دهم كه محمد (ص) بنده و فرستاده اوست، به هنگامى او را مبعوث فرمود كه مردم در گرداب جهالت فرو رفته، و در حيرت و سرگردانى به سر مى‏بردند، هلاكت آنان را مهار كرده به سوى خود مى‏كشيد، و گمراهى بر جان و دلشان قفل زده بود.

ره‏آورد پرهيزكارى

اى بندگان خدا! شما را به پرهيزكارى سفارش مى‏كنم، كه حق خداوند بر شماست، و نيز موجب حق شما بر پروردگار است، از خدا براى پرهيزكارى يارى بطلبيد، و براى انجام دستورات خدا از تقوا يارى جوييد، زيرا تقوا، امروز سپر بلا، و فردا راه رسيدن به بهشت است، راه تقوا روشن، و رونده آن بهره‏مند، و امانتدارش خدا، كه حافظان آن خواهد بود، تقوا همواره خود را بر امت‏هاى گذشته و آينده عرضه مى‏كند، زيرا فرداى قيامت، همه به آن نيازمندند. آنگاه كه در قيامت آفريده‏ها را گرد مى‏آورد، و درباره همه نعمت‏ها مى‏پرسد، پس چه اندكند آنان كه تقوا را برگزيدند، و بار آن را بدرستى بر دوش كشيدند، آرى پرهيزكاران تعدادشان اندك است، و شايسته ستايش خداوند سبحان كه فرمود: (بندگان سپاس‏گزار من اندكند.) پس گوش جان را به نداى تقوا بسپاريد، و براى به دست آوردن آن تلاش كنيد، تقوا را بجاى آن چه از دست رفته به دست آورديد و عوض هر كار مخالفى كه مرتكب شده‏ايد انتخاب كنيد، با تقوا خواب خود را به بيدارى، و روزتان را با آن سپرى كنيد، دلهاى خود را با تقوا زنده كنيد، و گناهان خود را با آن شستشو دهيد، بيماريهاى روان و جان خود را با تقوا درمان، و خود را آماده سفر آخرت گردانيد، از تباه‏كنندگان تقوا عبرت گيريد و خود عبرت پرهيزكاران نشويد. آگاه باشيد! تقوا را حفظ كنيد و خويشتن را با تقوا حفظ نماييد.

پرهيز از دنياى حرام

برابر دنيا خويشتن‏دار و برابر آخرت دلباخته باشيد، آن كس را كه تقوا بلندمرتبت نمود خوار نشماريد، و آن را كه دنيا عزيزش كرد گرامى نداريد، برق درخشنده دنيا شما را خيره نكند، و سخن ستاينده دنيا را نشنويد، به دعوت كننده دنيا پاسخ ندهيد، و از تابش دنيا روشنايى نخواهيد، و فريفته كالاهاى گرانقدر دنيا نگرديد. همانا برق دنياى حرام بى‏فروغ است، و سخنش دروغ، و اموالش به غارت رفته، و كالاهاى آن در شرف تاراج است. آگاه باشيد! دنياى حرام چونان عشوه‏گر هرزه‏اى است كه تسليم نشود، و مركب سركشى است كه فرمان نبرد، دروغگويى خيانتكار، ناسپاس حق‏نشناس، دشمنى حيله‏گر، پشت‏كننده‏اى سرگردان، حالاتش متزلزل، عزتش خوارى، جدش بازى و شوخى، و بلندى آن سقوط است، خانه جنگ و غارتگرى، تبهكارى و هلاكت، و سرمنزل ناآرامى است، جايگاه ديدار كردنها و جداييهاست، راه‏هاى آن حيرت‏زا، گريزگاههايش ناپيدا، و خواستهايش نوميدكننده و زيانبار است، پناهگاههاى دنيا انسان را تسليم مرگ مى‏كند، و از خانه‏هاى خود بيرون مى‏راند، و چاره‏انديشى‏ها ناتوان‏كننده است.

اقسام دنياپرستان

نجات يافته‏اى مجروح، يا مجروحى پاره پاره تن، دسته‏اى سر از تن جدا، و دسته‏اى ديگر در خون خود تپيده، گروهى انگشت به دندان، و جمعى از حسرت و اندوه دست بر دست مى‏مالند، برخى سر بر روى دستها نهاده به فكر فرو رفته‏اند، عده‏اى بر اشتباهات گذشته افسوس مى‏خورند و خويشتن را محكوم مى‏كنند، و عده‏اى ديگر از عزم و تصميم‏ها دست برداشته، كه راه فرار و هر نوع حيله‏گرى بسته‏شده، و دنيا آنها را غافلگير كرده است، زيرا كار از كار گذشته، و عمر گرانبها هدر رفته است. هيهات! هيهات! آنچه از دست رفت گذشت، و آنچه سپرى شد رفت، و جهان چنانكه مى‏خواست به پايان رسيد. (نه آسمان بر آنها گريست و نه زمين، و هرگز ديگر به آنها مهلتى داده نشد.)