|
در نشست بررسي كتابهاي كمك درسي كه عصر ديروز، يكشنبه 18 ارديبهشتماه، در سراي اهل قلم كودك و نوجوان برگزار شد، بر تبديل اهداف آموزشي از انتقال معلومات به ايجاد انگيزه براي كسب علم در دانشآموزان تأكيد شد.
به گزارش خبرگزاري قرآني ايران(ايكنا)، نشست عصر روز يكشنبه، 18 ارديبهشت، سراي اهل قلم كودك و نوجوان با حضور غلامرضا عمراني و سيدعلياكبر ميرجعفري، دو تن از كارشناسان امور آموزشي و تربيتي، به بررسي كتابهاي كمك درسي مدارس اختصاص داشت.
در ابتداي اين نشست غلامرضا عمراني هدف از تأليف و تدوين كتابهاي كمك درسي را برطرف كردن ابهامات موجود در كتابهاي درسي مدارس خواند و گفت: در مقطعي در نظام آموزش و پرورش و از سوي سازمان پژوهش و برنامهريزي آموزشي كارشناسان به اين نتيجه رسيدند كه محتواي كتابهاي درسي آنچنانكه بايد و شايد براي دانشآموزان گويا نيست و براي تفهيم بيشتر آنها نياز به فراهم آوري كتابهاي كمك درسي و كمك آموزشي است.
وي ادامه داد: لذا با تشكيل جلساتي از سوي كارشناسان آموزشي جزواتي تحت عنوان دستور كار براي تأليف و تدوين اين كتابها از سوي نهادهاي دولتي و مراكز خصوصي آموزشي تهيه شد كه نتيجه آن گردآوري 10 تا 11 كتاب بود كه برنامه جامعي را درباره اهداف و انگيزه تأليف اين كتابها به مجريان اين كتابها ابلاغ ميكرد.
عمراني افزود: متأسفانه امروزه شاهد هستيم كه هيچكدام از اين كتابها كه با طراحيهاي مختلف و از سوي نهادهاي دولتي و خصوصي و در جهت رفع ابهامات آموزشي دانشآموزان استخراج ميشوند هيچ همخواني با آنچه كه پيشتر در كتابهاي برنامهريزي و تعيين الگوي تأليف اينگونه كتابها به عمل آمد ندارند.
كتابهاي كمك درسي چون منطبق با سلايق نگارندگان آن است كارايي خود را از دست دادهاند
اين كارشناس علوم تربيتي گفت: هماكنون شاهد هستيم كه كتابهاي كمك درسي و كمك آموزشي بيشتر از آنكه نيازهاي آني آموزشي دانشآموزان را برطرف كند، چون براساس سلايق نگارندگان آن تأليف ميشوند؛ لذا كارايي و كارآمدي خود را از دست دادهاند.
عمراني با اشاره به اينكه نياز به تأليف كتابهاي كمك درسي و كمك آموزشي براي معلمان و والدين نيز احساس ميشود، گفت: از همان آغاز كه تصميم براي تأليف و تدوين كتابهاي كمكدرسي و كمكآموزشي گرفته شد، موضوع تأليف كتاب كمكي براي استفاده معلمان و والدين نيز مطرح شد تا آنها نيز با استناد به آن بتوانند فرزندان و دانشآموزان خود را در روند آموزش و يادگيري كمك كنند؛ اما امروز شاهد هستيم كه مبحث كتابهاي كمك درسي و كمك آموزشي تنها براي دانشآموزان تعريف شده است و با كمال تأسف هر ساله شاهد حجم شمارگان ميليوني انتشار اينگونه كتابها بدون رعايت نيازهاي به روز آموزشي دانشآموزان هستيم.
وي تصريح كرد: به نظر من امروز بيشتر نياز به تأليف و تدوين كتاب كمك درسي و كمك آموزشي براي معلمان و والدين داريم تا به اين واسطه علاوه بر تغيير ساختار آموزشي اين تفكر كه بارها و بارها گفته شده است والدين به دليل عدم آشنايي با شيوههاي نوين آموزشي نبايد در روند درسي و علمآموزي دانشآموزان دخالت كنند اصلاح شود و البته مسأله ديگري نيز كه اين امر در پي خواهد داشت اين است كه شمارگان انتشار اين گونه كتابها به مقدار قابلتوجهي پايين ميآيد و تمركز بر كيفيت مطالب اين كتابها گذاشته ميشود.
اگر به زايش علم و ايجاد انگيزه در دانش آموزان بيانديشيم ديگر نيازي به كتاب كمك درسي نيست
عمراني در پايان سخنان خود گفت: به نظر من اگر اهداف كلان آموزشي از انتقال معلومات صرف به دانشآموزان به ايجاد انگيزه علمآموزي و زايش علم در آنها تبديل شود ديگر كتابهاي كمك درسي و كمك آموزشي كه روزي نياز آنها احساس ميشد محلي از اعراب نخواهند داشت.
در ادامه اين نشست سيدعلي اكبر ميرجعفري نير در سخناني به تاريخچه تدوين و تأليف كتابهاي كمك آموزشي پرداخت و گفت: نظام آموزشي متمركز چيزي نزديك به 60 سال است كه در اين كشور مطرح شده است و براساس آن تمامي مناطق ايران از دورافتادهترين آن تا تهران كه از نظر دسترسي به امكانات همواره به شكل نسبي در موقعيت بهتري بوده است ملزم به آموزش يك محتواي درسي هستند.
وي ادامه داد: براين اساس و به دليل رعايت عدالت آموزشي و فراهم آوردن شرايط يكسان آموزشي موضوع تأليف و تدوين كتابهاي كمك درسي و كمك آموزشي مطرح ميشود تا مناطق محروم كه از نعمت وجود معلمان خبره برخوردار نيستند، بتوانند با استفاده از اين كتابها حداكثر درك را از محتواي كتابهاي درسي داشته باشند.
ميرجعفري گفت: متأسفانه در دهههاي اخير رسالت تأليف و تدوين اين كتابهاي كمك درسي و كمك آموزشي كه برآوردن نياز آني دانشآموزان و تفهيم مطالب كتابهاي درسي آنها بوده است منحرف شده و شاهد هستيم كه جريان آموزشي كشور را تحتالشعاع قرار داده و حتي در مواردي به ويژه در آزمونهاي جامع مانند كنكور تأثير بسزايي در روند برگزاري و طراحي سؤالات دارند در حاليكه فلسفه وجودي چنين كتابهايي تنها همياري دانشآموزان در يادگيري مطالب درسي آن هم به شكل جزئي تعريف شده است.
كتابهاي كمك درسي به جاي آنكه در خدمت علم آموزي باشند روند آموزشي را تحتالشعاع قرار دادهاند
اين نويسنده ادبيات كودك و نوجوان افزود: سالهاست كه در نظام آموزش و پرورش تمركززدايي امر آموزش با توجه به شرايط مناطق مختلف و ميزان توانايي آنها مطرح است و اگر اين طرح به تصويب برسد و براي هر شهر و منطقهاي از كشور متناسب با نيازهاي بومي و اجتماعي آن كتاب درسي تآليف و تديون شود ديگر نيازي به طراحي و تأليف كتابهاي كمك درسي نيست و يا اين حجم تأليف به حداقل ميرسد.
وي در پايان گفت: البته تا رسيدن به آن شرايط ناگزير به پذيرفتن جرياني هستيم كه هماكنون در نظام آموزشي بدون كوچكترين تغيير و تحولي در حال پيگيري است و هر ساله شاهد حجم بالايي از كتابهاي كمك درسي و كمك آموزشي هستيم كه درصد غالب آنها كارآيي خود را از دست دادهاند كه بايد بر تأليف و تدوين آنها نظارت بيشتري شود تا در آينده با تغيير اهداف آموزشي شاهد اصلاح بنيادين تأليف اينگونه كتابها باشيم.
منبع: ايكنا
|